DELHİ Yeni bir çalışma yayınlandı Doğal yer bilimleri Bu ayın başlarında, bir nehir ağının dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı'nın son 89.000 yılda 15 ila 50 metre arasında yükselmesine neden olduğu iddia edilmişti. Çalışma, genç dağ silsilesinin gelişimi ve dinamik dağ sisteminden kaynaklanan ve bu sistem boyunca akan çok sayıda nehir ağının etkileri hakkında daha fazla bilgi sağlıyor.
Kosi Nehri Everest Dağı'nın yükselişiyle bağlantılı: Çalışma
Tibetçe'de Chomolungma veya Nepalce'de Sagarmāthā olarak da bilinen Everest Dağı, 8.849 metre yüksekliğiyle dünyanın en yüksek dağıdır ve Himalayalar'ın bir sonraki en yüksek zirvesinden yaklaşık 250 metre yüksektedir. Everest'in bir sonraki en yüksek zirveler olan K2, Kangchenjunga ve Lhotse'nin birbirinden sadece 120 metre uzakta olması nedeniyle, dağ silsilesi için alışılmadık derecede yüksek olduğu düşünülmektedir. Dünyanın en yüksek 14 zirvesinden 10'u Himalayalar'dadır ve çoğunda Everest gibi bir yükseklik bulunur.
UCL'deki araştırmacılar tarafından yapılan çalışma, Everest Dağı'nın, yakındaki aşındıran bir nehir vadisinden yükselme nedeniyle olacağından yaklaşık 15 ila 50 metre (50 ila 165 fit) daha yüksek olduğunu ve bunun da büyümeye devam etmesine neden olduğunu buldu.
Araştırmaya göre Everest Dağı her yıl 2 mm yükseliyor çünkü Everest Dağı'ndan yaklaşık 75 kilometre uzaklıktaki bir nehir ağının erozyonu büyük bir boğaz oluşturuyor ve bu kara kütlesinin kaybı dağın yüksekliğinin 2 mm'ye kadar artmasına neden oluyor. Yılda 2 milimetre.
“Bu anormalliğin önemli bir kısmı, yakındaki bir nehrin önemli miktarda kaya ve toprağı aşındırmasından sonra yer kabuğunun altından gelen basınçtan kaynaklanan kaldırma kuvveti ile açıklanabilir. Buna “izostatik geri tepme” adı verilir; bu olayda, Dünya'nın kabuğunun kütle kaybeden bir bölümü bükülür ve yukarı doğru “yüzer”, çünkü altta yatan sıvı mantonun yoğun basıncı, kütle kaybının ardından aşağı doğru yerçekimi kuvvetinden daha büyüktür.
Çalışma, “Bu, genellikle yılda yalnızca birkaç milimetrelik kademeli bir süreçtir, ancak jeolojik zaman çizelgeleri boyunca Dünya yüzeyinde önemli bir fark yaratabilir” diyor.
Söz konusu nehir, Tibet'te Phung Chu olarak başlayan ve Bihar'dan Hindistan'a akmadan önce Nepal'deki Kosi nehri ağını oluşturan yedi nehirden biri olan Arun'dur. Bugün Arun Nehri, Everest Dağı'nın doğusundan geçiyor ve aşağı yönde daha büyük Kosi nehri sistemine akıyor. Araştırma, Arun Nehri'nin binlerce yıl boyunca kıyıları boyunca devasa bir geçit oluşturduğunu ve milyarlarca ton toprak ve çökeltiyi alıp götürdüğünü söylüyor.
Ortak yazar Dr. Çin Yer Bilimleri Üniversitesi'nden Jin-Gen Dai şunları söyledi: “Everest bölgesinde ilginç bir nehir sistemi var. Yukarı akış Arun Nehri, sığ bir vadiyle yüksek rakımda doğuya doğru akar. Daha sonra Kosi Nehri gibi aniden güneye dönerek yüksekliği azalıyor ve dikleşiyor. Kararsız bir duruma işaret eden bu eşsiz topoğrafya muhtemelen Everest'in aşırı yüksekliğiyle ilgilidir.”
Kosi Nehri Everest Dağı'nın yükselişiyle bağlantılı: Çalışma
Tibetçe'de Chomolungma veya Nepalce'de Sagarmāthā olarak da bilinen Everest Dağı, 8.849 metre yüksekliğiyle dünyanın en yüksek dağıdır ve Himalayalar'ın bir sonraki en yüksek zirvesinden yaklaşık 250 metre yüksektedir. Everest'in bir sonraki en yüksek zirveler olan K2, Kangchenjunga ve Lhotse'nin birbirinden sadece 120 metre uzakta olması nedeniyle, dağ silsilesi için alışılmadık derecede yüksek olduğu düşünülmektedir. Dünyanın en yüksek 14 zirvesinden 10'u Himalayalar'dadır ve çoğunda Everest gibi bir yükseklik bulunur.
UCL'deki araştırmacılar tarafından yapılan çalışma, Everest Dağı'nın, yakındaki aşındıran bir nehir vadisinden yükselme nedeniyle olacağından yaklaşık 15 ila 50 metre (50 ila 165 fit) daha yüksek olduğunu ve bunun da büyümeye devam etmesine neden olduğunu buldu.
Araştırmaya göre Everest Dağı her yıl 2 mm yükseliyor çünkü Everest Dağı'ndan yaklaşık 75 kilometre uzaklıktaki bir nehir ağının erozyonu büyük bir boğaz oluşturuyor ve bu kara kütlesinin kaybı dağın yüksekliğinin 2 mm'ye kadar artmasına neden oluyor. Yılda 2 milimetre.
“Bu anormalliğin önemli bir kısmı, yakındaki bir nehrin önemli miktarda kaya ve toprağı aşındırmasından sonra yer kabuğunun altından gelen basınçtan kaynaklanan kaldırma kuvveti ile açıklanabilir. Buna “izostatik geri tepme” adı verilir; bu olayda, Dünya'nın kabuğunun kütle kaybeden bir bölümü bükülür ve yukarı doğru “yüzer”, çünkü altta yatan sıvı mantonun yoğun basıncı, kütle kaybının ardından aşağı doğru yerçekimi kuvvetinden daha büyüktür.
Çalışma, “Bu, genellikle yılda yalnızca birkaç milimetrelik kademeli bir süreçtir, ancak jeolojik zaman çizelgeleri boyunca Dünya yüzeyinde önemli bir fark yaratabilir” diyor.
Söz konusu nehir, Tibet'te Phung Chu olarak başlayan ve Bihar'dan Hindistan'a akmadan önce Nepal'deki Kosi nehri ağını oluşturan yedi nehirden biri olan Arun'dur. Bugün Arun Nehri, Everest Dağı'nın doğusundan geçiyor ve aşağı yönde daha büyük Kosi nehri sistemine akıyor. Araştırma, Arun Nehri'nin binlerce yıl boyunca kıyıları boyunca devasa bir geçit oluşturduğunu ve milyarlarca ton toprak ve çökeltiyi alıp götürdüğünü söylüyor.
Ortak yazar Dr. Çin Yer Bilimleri Üniversitesi'nden Jin-Gen Dai şunları söyledi: “Everest bölgesinde ilginç bir nehir sistemi var. Yukarı akış Arun Nehri, sığ bir vadiyle yüksek rakımda doğuya doğru akar. Daha sonra Kosi Nehri gibi aniden güneye dönerek yüksekliği azalıyor ve dikleşiyor. Kararsız bir duruma işaret eden bu eşsiz topoğrafya muhtemelen Everest'in aşırı yüksekliğiyle ilgilidir.”