Kerem
New member
“İse” Nasıl Yazılır? TDK’nın Kapısında Kuyruk Var
Selam forumdaşlar!
Geçen gün mesaj atıyorum: “Gelirsen güzel olur **ise** konuşuruz.” Karşımdaki hemen yapıştırdı: “Yanlış yazmışsın, TDK’ya aykırı!” Dedim ki “Bir dur ablacım, kelimenin kalbine inmeye çalışıyorum, sen bana imla polisliği yapıyorsun.” Sonra düşündüm: Bu mesele basit değil. Çünkü “ise” yazımı yıllardır çay ocaklarında, kahvehane köşelerinde, WhatsApp gruplarında tartışılan bir konu. Dedim ki: Hadi bunu forumda tartışalım, çünkü eminim aramızda hâlâ kafası karışık olanlar var.
---
TDK Ne Diyor?
TDK diyor ki: “İse, bağlaç olduğunda ayrı yazılır.” Yani “Bu yazıya sen de katılacaksın **ise**, klavyeni hazırlamalısın.”
Ama işte forumdaşlar, mesele burada başlıyor. Çünkü millet “ise”yi bitişik yazıyor, WhatsApp’ta kısaltıyor, Twitter’da 280 karaktere sığsın diye kelimenin yarısını kırpıyor. “İse” bir anda “se” oluyor, ortalık karışıyor.
Hatta bazıları işi büyütüp “ise”yi “isee” diye yazıyor, sonuna iki e koyuyor. Sanki otobüs durağı soruyor: “Şirinevler ise, Mecidiyeköy isee.”
---
Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı
Erkek forumdaş olaya şöyle bakıyor:
“Arkadaş, TDK’nın web sitesine girerim, maddeyi açarım, ekran görüntüsünü buraya koyarım. Konu kapanır.”
Çözüm odaklı, stratejik. Yani meseleye Excel tablosu gibi yaklaşıyor. Net bilgi, net çözüm. Ama sonra kadın forumdaş geliyor, diyor ki:
“Tamam da canım, sen bu kelimeyi böyle soğuk anlatınca kimse sevmiyor. İnsan biraz duyguyla yaklaşır, kelimenin gönlüne girer.”
Erkek stratejisi: “Doğru-yanlış listesi çıkar.”
Kadın sezgisi: “Kelimelerin kalbi vardır.”
Ve biz bu forumda ikisinin ortasında gülmekten yerlere yatıyoruz.
---
Kadınların Empatik Yaklaşımı
Kadın forumdaş konuyu böyle ele alıyor:
“İse, aslında bağlayıcıdır. İnsanları birbirine bağlar. Düşünsene, sen ‘gelirsen’ diyorsun, ama oraya ‘ise’yi koyunca cümle yumuşuyor. İlişkiye güzellik katıyor.”
Hatta devam ediyor:
“‘Gelirsen konuşuruz’ biraz kuru. Ama ‘Gelirsen **ise** konuşuruz’ daha samimi. İşte TDK burada devreye giriyor, ilişkimizi bile kurtarıyor.”
Yani kadın forumdaş kelimeye empati yapıyor. Kelimenin derdini dinliyor, onu yalnız bırakmıyor. Erkek forumdaş hâlâ “TDK linkini attım, işte kanıt” diye uğraşırken, kadın forumdaş “Kelimenin ruhu var” diye oturup şiir yazıyor.
---
Yanlış Kullanımın Efsane Örnekleri
* “Beni seviyor**ise**…” → Ayrı yazılması gerekirken bitişik yazınca romantizmden imla dersi çıkıyor.
* “Yarın gelirse konuşuruz” → Burada **-se** ek olduğu için “ise” gereksiz. Ama millet karıştırıyor.
* “İse ben buradayım” → Yani bu cümleyi kimse çözemez, TDK bile masadan kalkar.
* “İseee gelmezsen, darılırım.” → WhatsApp duygusallığı, imla kurallarının mezarı.
---
Forumda Alevli Tartışma Başlatacak Sorular
Şimdi size birkaç soru bırakıyorum, cevaplayın ki forumda kıyamet kopsun:
* Sizce “ise” yanlış yazıldığında mesajın anlamı bozuluyor mu, yoksa hayat devam mı ediyor?
* TDK kurallarına harfiyen uymak mı gerek, yoksa günlük konuşmada rahat olmak mı?
* “İse”yi ayrı yazmayanla ilişki yürür mü?
* Erkeklerin “kanıt getir” yaklaşımı mı, kadınların “kalbe dokun” yaklaşımı mı daha kalıcı?
---
İse’nin Gizli Gücü
Biraz da ciddi bakalım: “İse”, Türkçede karşılaştırma ve şart bildiren bağlaçtır. Yani cümleye vurgu katar. Düşünsenize, “Ben iyiyim” demek başka, “Ben iyiyim **ise** sen de iyisin” demek başka. Bir anda işin içine bağ kurmak giriyor.
Küçücük bir kelime ama cümlelerin kaderini değiştiriyor. Yani aslında dilimizdeki stratejik oyunculardan biri. Küçük ama etkili, sanki takımın gizli kahramanı gibi.
---
Strateji mi, Empati mi?
İşte asıl mesele burada.
* Erkek forumdaş: “Doğru yazım budur, kanıtlıyorum.”
* Kadın forumdaş: “Kelime insan ilişkilerini yumuşatır, bağ kurar.”
İkisi birleşince ortaya çıkan tablo şudur: Hem doğru yazıyorsun hem de tatlı anlatıyorsun. Yani “ise” sadece yazım kuralı değil, aynı zamanda insanları birleştiren bir köprü.
---
Forumdaşlara Görev Çağrısı
Hadi bakalım, sizden yorum bekliyorum:
* “İse” kelimesini yanlış yazıp başınıza komik bir olay geldi mi?
* Günlük hayatta imla mı daha önemli, yoksa samimiyet mi?
* WhatsApp’ta “ise”yi ayrı yazmayan sevgiliye ne dersiniz?
* Sizce TDK katı mı davranıyor, yoksa dilimizi korumakta haklı mı?
---
Son Söz: İse Ayrı Yazılır, Mizah Bizi Birleştirir
Forumdaşlar, TDK diyor ki: **“İse” ayrı yazılır.** Tamam, kural bu. Ama mesele sadece yazım değil; mesele bu küçük kelimenin hayatımıza kattığı bağ. Erkek forumdaşlarımız çözüm odaklı tablolarını paylaşsın, kadın forumdaşlarımız kelimenin duygusal yönünü anlatsın. Biz de burada kahkahalarla tartışmaya devam edelim.
Şimdi söz sizde: “İse”yi yanlış yazanla ilişkinizi keser misiniz, yoksa ona da empati mi yaparsınız?
Selam forumdaşlar!
Geçen gün mesaj atıyorum: “Gelirsen güzel olur **ise** konuşuruz.” Karşımdaki hemen yapıştırdı: “Yanlış yazmışsın, TDK’ya aykırı!” Dedim ki “Bir dur ablacım, kelimenin kalbine inmeye çalışıyorum, sen bana imla polisliği yapıyorsun.” Sonra düşündüm: Bu mesele basit değil. Çünkü “ise” yazımı yıllardır çay ocaklarında, kahvehane köşelerinde, WhatsApp gruplarında tartışılan bir konu. Dedim ki: Hadi bunu forumda tartışalım, çünkü eminim aramızda hâlâ kafası karışık olanlar var.
---
TDK Ne Diyor?
TDK diyor ki: “İse, bağlaç olduğunda ayrı yazılır.” Yani “Bu yazıya sen de katılacaksın **ise**, klavyeni hazırlamalısın.”
Ama işte forumdaşlar, mesele burada başlıyor. Çünkü millet “ise”yi bitişik yazıyor, WhatsApp’ta kısaltıyor, Twitter’da 280 karaktere sığsın diye kelimenin yarısını kırpıyor. “İse” bir anda “se” oluyor, ortalık karışıyor.
Hatta bazıları işi büyütüp “ise”yi “isee” diye yazıyor, sonuna iki e koyuyor. Sanki otobüs durağı soruyor: “Şirinevler ise, Mecidiyeköy isee.”
---
Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı
Erkek forumdaş olaya şöyle bakıyor:
“Arkadaş, TDK’nın web sitesine girerim, maddeyi açarım, ekran görüntüsünü buraya koyarım. Konu kapanır.”
Çözüm odaklı, stratejik. Yani meseleye Excel tablosu gibi yaklaşıyor. Net bilgi, net çözüm. Ama sonra kadın forumdaş geliyor, diyor ki:
“Tamam da canım, sen bu kelimeyi böyle soğuk anlatınca kimse sevmiyor. İnsan biraz duyguyla yaklaşır, kelimenin gönlüne girer.”
Erkek stratejisi: “Doğru-yanlış listesi çıkar.”
Kadın sezgisi: “Kelimelerin kalbi vardır.”
Ve biz bu forumda ikisinin ortasında gülmekten yerlere yatıyoruz.
---
Kadınların Empatik Yaklaşımı
Kadın forumdaş konuyu böyle ele alıyor:
“İse, aslında bağlayıcıdır. İnsanları birbirine bağlar. Düşünsene, sen ‘gelirsen’ diyorsun, ama oraya ‘ise’yi koyunca cümle yumuşuyor. İlişkiye güzellik katıyor.”
Hatta devam ediyor:
“‘Gelirsen konuşuruz’ biraz kuru. Ama ‘Gelirsen **ise** konuşuruz’ daha samimi. İşte TDK burada devreye giriyor, ilişkimizi bile kurtarıyor.”
Yani kadın forumdaş kelimeye empati yapıyor. Kelimenin derdini dinliyor, onu yalnız bırakmıyor. Erkek forumdaş hâlâ “TDK linkini attım, işte kanıt” diye uğraşırken, kadın forumdaş “Kelimenin ruhu var” diye oturup şiir yazıyor.
---
Yanlış Kullanımın Efsane Örnekleri
* “Beni seviyor**ise**…” → Ayrı yazılması gerekirken bitişik yazınca romantizmden imla dersi çıkıyor.
* “Yarın gelirse konuşuruz” → Burada **-se** ek olduğu için “ise” gereksiz. Ama millet karıştırıyor.
* “İse ben buradayım” → Yani bu cümleyi kimse çözemez, TDK bile masadan kalkar.
* “İseee gelmezsen, darılırım.” → WhatsApp duygusallığı, imla kurallarının mezarı.
---
Forumda Alevli Tartışma Başlatacak Sorular
Şimdi size birkaç soru bırakıyorum, cevaplayın ki forumda kıyamet kopsun:
* Sizce “ise” yanlış yazıldığında mesajın anlamı bozuluyor mu, yoksa hayat devam mı ediyor?
* TDK kurallarına harfiyen uymak mı gerek, yoksa günlük konuşmada rahat olmak mı?
* “İse”yi ayrı yazmayanla ilişki yürür mü?
* Erkeklerin “kanıt getir” yaklaşımı mı, kadınların “kalbe dokun” yaklaşımı mı daha kalıcı?
---
İse’nin Gizli Gücü
Biraz da ciddi bakalım: “İse”, Türkçede karşılaştırma ve şart bildiren bağlaçtır. Yani cümleye vurgu katar. Düşünsenize, “Ben iyiyim” demek başka, “Ben iyiyim **ise** sen de iyisin” demek başka. Bir anda işin içine bağ kurmak giriyor.
Küçücük bir kelime ama cümlelerin kaderini değiştiriyor. Yani aslında dilimizdeki stratejik oyunculardan biri. Küçük ama etkili, sanki takımın gizli kahramanı gibi.
---
Strateji mi, Empati mi?
İşte asıl mesele burada.
* Erkek forumdaş: “Doğru yazım budur, kanıtlıyorum.”
* Kadın forumdaş: “Kelime insan ilişkilerini yumuşatır, bağ kurar.”
İkisi birleşince ortaya çıkan tablo şudur: Hem doğru yazıyorsun hem de tatlı anlatıyorsun. Yani “ise” sadece yazım kuralı değil, aynı zamanda insanları birleştiren bir köprü.
---
Forumdaşlara Görev Çağrısı
Hadi bakalım, sizden yorum bekliyorum:
* “İse” kelimesini yanlış yazıp başınıza komik bir olay geldi mi?
* Günlük hayatta imla mı daha önemli, yoksa samimiyet mi?
* WhatsApp’ta “ise”yi ayrı yazmayan sevgiliye ne dersiniz?
* Sizce TDK katı mı davranıyor, yoksa dilimizi korumakta haklı mı?
---
Son Söz: İse Ayrı Yazılır, Mizah Bizi Birleştirir
Forumdaşlar, TDK diyor ki: **“İse” ayrı yazılır.** Tamam, kural bu. Ama mesele sadece yazım değil; mesele bu küçük kelimenin hayatımıza kattığı bağ. Erkek forumdaşlarımız çözüm odaklı tablolarını paylaşsın, kadın forumdaşlarımız kelimenin duygusal yönünü anlatsın. Biz de burada kahkahalarla tartışmaya devam edelim.
Şimdi söz sizde: “İse”yi yanlış yazanla ilişkinizi keser misiniz, yoksa ona da empati mi yaparsınız?